ผม/ดิฉันทราบมาว่า ในการเดินทางมาปฏิบัติงานที่ประเทศไทยครั้งนี้
นอกจากการแลกเปลี่ยนความรู้ทางวิชาการกับแพทย์ในประเทศแล้ว
ศาสตราจารย์ยังมีบทบาทสำคัญในการเข้าร่วมการอบรม และให้คำแนะนำแก่ทีมแพทย์รุ่นใหม่
เกี่ยวกับการป้องกันและรักษาโรคในระบบทางเดินหายใจอย่างแข็งขันอีกด้วย
ศาสตราจารย์สามารถกรุณาแบ่งปันข้อมูลเพิ่มเติมให้ผู้อ่านและผู้ป่วยทั่วไปได้ทราบไหมครับ/คะ
เพื่อให้เราเข้าใจมากขึ้นถึงความสำคัญ และความรุนแรงของโรคปอดในปัจจุบัน?
– ศาสตราจารย์โทเบียส เวลเตอ:
โอ้ แน่นอนครับ/ค่ะ
อย่างที่คุณทราบดีตั้งแต่การแพร่ระบาดของโควิด-19 ระบบภูมิคุ้มกันของหลาย ๆ คนอ่อนแอลง
ซึ่งนำไปสู่ความเสี่ยงในการเกิดโรคทางเดินหายใจที่สูงกว่าระดับปกติอย่างมาก
สถานการณ์นี้ยิ่งน่าเป็นห่วงมากขึ้นไปอีก เมื่อรวมกับอัตราการสูบบุหรี่ที่ยังคงสูง และปัญหามลพิษทางอากาศที่รุนแรง
ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้ปัญหาทางเดินหายใจทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น
ในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2568 หลังจากช่วงวันหยุดปีใหม่
ค่าดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) ในกรุงเทพมหานครพุ่งสูงถึง 218
ซึ่งจัดอยู่ในระดับ "เป็นอันตรายต่อสุขภาพอย่างมาก"
ในวันเดียวกันนั้น ระดับฝุ่น PM2.5 ที่วัดได้สูงเกินกว่าค่ามาตรฐานความปลอดภัยขององค์การอนามัยโลก (WHO) ถึง 15 เท่า
ค่าฝุ่น PM2.5 ที่อยู่ในระดับสูงสามารถแทรกซึมลึกเข้าสู่ปอดและกระแสเลือด
ส่งผลให้เกิดปัญหาทางเดินหายใจและโรคหัวใจอย่างรุนแรง
รวมถึงทำให้อาการของโรคเรื้อรัง เช่น หอบหืด และ COPD แย่ลง
พร้อมทั้งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปอดในระยะยาว
เท่าที่ผม/ดิฉันทราบมา มีโรคมากมายที่เกี่ยวข้องกับปอดและระบบทางเดินหายใจ
ศาสตราจารย์สามารถอธิบายแต่ละโรค พร้อมกับอาการและสัญญาณเตือนต่าง ๆ ได้ไหมครับ/คะ
เพื่อให้ประชาชนทั่วไปได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง และสามารถสังเกตตนเองได้อย่างทันท่วงที?
– ศาสตราจารย์โทเบียส เวลเตอ:
มีโรคหลายชนิดที่เกี่ยวข้องกับปอด
ผม/ดิฉันจะบอกคุณเกี่ยวกับโรคที่พบบ่อยที่สุดซึ่งผู้คนมักจะเป็นกัน
คุณควรอ่านอย่างตั้งใจ และตรวจสอบดูว่า ตัวเองมีอาการเข้าข่ายเหล่านี้หรือไม่
- โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD)
– อาการ: หายใจลำบาก ไอเรื้อรัง อาจมีเสมหะ หายใจมีเสียงวี้ดหรือแน่นหน้าอก เจ็บหน้าอก และหายใจลำบากเป็นเวลานาน - – สาเหตุ: เกิดจากการสูบบุหรี่เป็นหลัก และการสัมผัสกับมลพิษทางอากาศหรือก๊าซที่เป็นอันตรายเป็นเวลานาน
- วัณโรค (Tuberculosis TB):
– อาการ: ไอมากกว่า 2 สัปดาห์, เสมหะอาจมีเลือดปน, มีไข้ต่ำ ๆ, อ่อนเพลีย, เบื่ออาหาร, เหงื่อออกตอนกลางคืนมากผิดปกติ และน้ำหนักลดอย่างรวดเร็ว - – สาเหตุ: เกิดจากแบคทีเรีย Mycobacterium tuberculosis โดยปกติจะแพร่กระจายผ่านทางอากาศ
- มะเร็งปอด (Lung Cancer):
– อาการ: ไอเรื้อรัง, ไอเป็นเลือด, หายใจลำบาก, เจ็บหน้าอก, น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ, อ่อนเพลีย - – สาเหตุ: สัมพันธ์กับการสูบบุหรี่เป็นหลัก แต่ยังอาจเกิดจากการสัมผัสกับสารพิษ เช่น แร่ใยหิน (แอสเบสตอส), ก๊าซเรดอน หรือมลพิษทางอากาศ
- ปอดบวม (Pneumonia):
– อาการ: มีไข้ หนาวสั่น และเหงื่อออกมาก ไอมีเสมหะหรืออาจมีเลือด เจ็บหน้าอกขณะหายใจหรือไอ หายใจลำบาก หายใจเร็วและตื้น - – สาเหตุ: เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา หรือปรสิตที่บุกรุกเข้าสู่ปอด
- โรคหืดหอบ (Asthma):
– อาการ: หายใจมีเสียงหวีด โดยเฉพาะในเวลากลางคืนหรือตอนเช้า แน่นหรืออึดอัดหน้าอก หายใจลำบาก โดยเฉพาะเวลาที่ออกแรงหรือเมื่อสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ เช่น ละอองเกสร ฝุ่น หรือรังแคสัตว์เลี้ยง - – สาเหตุ: ปฏิกิริยาภูมิแพ้หรือสารระคายเคืองทางเดินหายใจ เช่น มลพิษทางอากาศหรือก๊าซที่เป็นอันตราย
- ซิลิโคซิส (Silicosis):
– อาการ: ไอเรื้อรัง หายใจลำบาก โดยเฉพาะเมื่อออกแรง แน่นหน้าอก อ่อนเพลีย และในบางกรณีอาจมีไข้ต่ำ - – สาเหตุ: เกิดจากการสูดฝุ่นซิลิกาในระยะยาว ซึ่งมักพบในผู้ที่ทำงานเกี่ยวกับเหมืองแร่ การก่อสร้าง หรือโรงงานที่มีการเจียรหิน แก้ว หรือเซรามิก
- Pulmonary Fibrosis:
– อาการ: หายใจถี่เรื้อรัง โดยเฉพาะเมื่อออกแรง เจ็บหน้าอก หายใจตื้น และการทำงานของปอดลดลงอย่างชัดเจนเมื่อเวลาผ่านไป - – สาเหตุ: เกิดจากความเสียหายของปอดอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดพังผืดและความแข็งตัวของเนื้อเยื่อปอด มักมีสาเหตุมาจากการสัมผัสสารเคมีอันตรายหรือการติดเชื้อเรื้อรัง
- หลอดลมอักเสบเรื้อรัง (Chronic Bronchitis):
– อาการ: ไอเรื้อรังที่มักมีเสมหะ หนาวสั่น หายใจลำบากหรือหายใจมีเสียงหวีด แน่นหน้าอก โดยอาการมักเป็นนานเกิน 3 เดือนต่อปี เป็นเวลาอย่างน้อย 2 ปีติดต่อกัน - – สาเหตุ: เกิดจากการระคายเคืองของหลอดลมเป็นเวลานาน เช่น การสูบบุหรี่ การสัมผัสมลพิษทางอากาศหรือสารเคมีที่เป็นอันตราย
ภาพโรงพยาบาลที่มีคนไข้ล้น*
อาการอะไรบ้างที่มักเข้าใจผิด แต่จริงๆ แล้วเป็นสัญญาณของโรคปอด?
– ศาสตราจารย์โทเบียส เวลเตอ:
- ไอเล็กน้อยในตอนกลางคืน คิดว่าเป็นเพราะอากาศเย็น
- หายใจไม่ทันเมื่อเดินเร็ว
- หายใจมีเสียงวี้ดบ่อยครั้ง เหมือนมีเสียงลมในหน้าอก
- เหนื่อยง่าย น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
นี่ไม่ใช่ไข้หวัด แต่นี่คือเสียงร้องขอความช่วยเหลือจากปอดของคุณ
หากผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที โรคดังกล่าวจะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอะไรบ้าง?
ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงมาก อาจเกิดขึ้นได้ เช่น:
- ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
- พังผืดในปอด ทำให้ปอดแข็ง ไม่สามารถขยายตัวได้ตามปกติ
- มะเร็งปอดระยะสุดท้าย
- หัวใจด้านขวาล้มเหลว (เนื่องจากความดันในหลอดเลือดแดงปอดสูง)
- เสี่ยงเสียชีวิตสูง หากเป็นปอดบวมร่วมกับโรค
- ประจำตัว เช่น เบาหวานหรือโรคหัวใจและหลอดเลือด